Objawy
Objawy przeziębienia takie jak katar, kaszel, ból gardła, ból głowy, gorączka (zwykle nie przekraczająca 38,5°C) , bóle mięśniowe, ogólne rozbicie narastają stopniowo . Największe nasilenie występuje ok. 3 dnia a po ok. 7 dniach objawy ustępują. Czasem kaszel może utrzymywać się do 14 dni.

Drogi zakażenia
Wirusy przenoszone są drogą kropelkową tzn. poprzez kontakt z osobą chorą (kaszel, kichanie, rozmowa z bliskiej odległości) oraz przez kontakt z zakażonymi przedmiotami (klamki, telefony, przedmioty codziennego użytku).
Wirusem grypy można też zarazić się w wyniku bliskiego kontaktu (np. dotykanie) z chorymi lub martwymi zwierzętami – świniami, ptakami domowymi lub dzikimi. Grypą ptaków można się również zakazić w wyniku spożywania surowego lub niedogotowanego mięsa lub surowych jaj chorych ptaków.

Zapobieganie
Stosując podstawowe zasady higieny oraz zdrowy styl życia możemy zminimalizować ryzyko zakażenia.
• Unikanie bliskiego kontaktu z przeziębionymi osobami
• Częste i długie mycie rąk mydłem (co najmniej 15 sek)
• Stosowanie środków odkażających na bazie alkoholu (klamki, poręcze)
• W okresie nasilonych zachorowań należy unikać skupisk ludzkich
• Należy unikać dotykania twarzy
• Podczas kaszlu i kichania należy zasłaniać nos i usta chusteczką lub przedramieniem (a nie wewnętrzną powierzchnią dłoni)
• Stosowanie maseczek (np. podczas opieki nad małym dzieckiem)
• Należy racjonalnie się odżywiać i dbać o regularny wysiłek fizyczny. Zalecany jest codzienny spacer przynajmniej 30 -minutowy

Postępowanie podczas przeziębienia
Najważniejszy jest odpoczynek i pozostanie w domu przez kilka dni. Pozwala to organizmowi na regenerację oraz zapobiega przenoszeniu zakażenia na inne osoby.
Podczas przeziębienia należy dbać o prawidłową dietę i odpowiednie nawodnienie organizmu (woda o temperaturze pokojowej , ciepła herbata z cytryną i imbirem). Spożywanie wody podczas gorączki jest niezbędne żeby zapobiec odwodnieniu organizmu.
Powszechnie dostępne leki nie leczą przeziębienia a działają wyłącznie na objawy. Wspomagająco, w razie nasilonych objawów można stosować leki dostępne bez recepty:
• Leki przeciwbólowe i przeciwgorączkowe takie jak paracetamol lub niesteroidowe leki przeciwzapalne (np. ibuprofen), zgodnie z informacją producenta zawartą w ulotce produktu
• Tabletki do ssania na gardło lub spray na gardło zmniejszające ból i stan zapalny*
• Na katar i zatkany nos tabletki z pseudoefedryną lub krople do nosa z ksylometazoliną lub oksymatazoliną* (leki te nie powinny być stosowanie dłużej niż 3 dni!)
• Do oczyszczania i nawilżania nosa można stosować preparaty zawierające roztwór soli fizjologicznej lub jałowy roztwór wody morskiej*
• Suchy kaszel, który najczęściej towarzyszy przeziębieniu łagodzą odpowiednie syropy przeciwkaszlowe*
*przed użyciem leku zakupionego bez recepty należy zapoznać się z ulotką zamieszczoną w opakowaniu produktu

Kiedy niezbędna jest wizyta u lekarza
Przeziębienie ma etiologię wirusową i najczęściej po kilkudniowych ostrych objawach dolegliwości ustępują. Jednak w przypadku wystąpienia poniższych objawów należy zgłosić się do lekarza.
• Jeśli po 3-4 dniach objawy przeziębienia nasilają się lub nie ustępują po 7 dniach
• Jeśli pojawi się duszność, ból w klatce piersiowej, suchy męczący kaszel prowokujący wymioty
• Temperatura powyżej 38 °C utrzymuje się powyżej 3 dni**
• Wystąpi ból ucha, nieustępliwy ból głowy i wymioty, bóle głowy w okolicy zatok lub nasili się ból gardła
**W przypadku wystąpienia gorączki u dzieci , zwłaszcza w pierwszym roku życia należy skonsultować się z lekarzem jak najszybciej

GRYPA CZY PRZEZIĘBIENIE ?

Grypa i przeziębienie to ostre choroby górnych dróg oddechowych wywołane przez wirusy.

Etiologia
Przyczyną sezonowych zachorowań na grypę są 2 typy wirusa A i B. Przyczyną przeziębienia są różne wirusy np. rynowirusy, koronawirusy, adenowirusy, wirusy paragrypy i inne.

Objawy- podobieństwa i różnice
Objawy grypy i przeziębienia są podobne. Jednak objawy grypy w postaci wysokiej gorączki powyżej 38 °C , bólów mięśniowych, ostrego kaszlu i ogólnego rozbicia zwykle pojawiają się nagle. Nasilony katar częściej towarzyszy przeziębieniu niż grypie.

Powikłania grypy
Grypa w odróżnieniu do przeziębienia częściej powoduje poważne powikłania takie jak zapalenie ucha środkowego , zapalenie płuc , zapalenie mięśnia sercowego.
WHO podaje, że na całym świecie ciężkie powikłania grypy dotyczą 3-5 milionów ludzi z czego 250 tyś. do 500 tyś. umiera. 90% zgonów dotyczy osób po 60 roku życia.

Zapobieganie grypie
Sezonowe szczepienia przeciwko grypie są najskuteczniejszą metodą zapobiegania tej chorobie. Na grypę należy szczepić się co roku , najlepiej przed sezonem zachorowań tj. we wrześniu i październiku. Jednak nie ma żadnych termin do kiedy należy się szczepić. Szczyt zachorowań na grypę występuję od stycznia do marca. Po szczepieniu przeciwciała ochronne (antyhemaglutyninowe i antyneuraminidazowe) wytwarzane są w ciągu 7 dni i utrzymują się ok. 1 roku w organizmie.
Szczepionki mogą być już stosowane u dzieci powyżej 6 miesiąca życia. Ponadto zalecenia dotyczące zapobieganiu, zachorowania i rozprzestrzeniania się grypy są takie same jak przy przeziębieniu (patrz wyżej).

Materiały źródłowe:
1. Choroby wewnętrzne. Herold G. PZWL, 2007.
2. https://gis.gov.pl/informacja_dotycz%C4%85ca_sezonu_grypowego_2016_2017.pdf
3. https://grypa.mp.pl/przeziebienie/61668,przeziebienie